Memento mori (denk aan de dag van je dood) stond er vroeger boven begraafplaatsen. Het was een
waarschuwing: bedenk dat je gaat sterven op een dag. Dan kom je hier te liggen. Realiseer je dat elk
mens een keer dood gaat en laat je daar niet door overrompelen.
De cultuur van het memento mori ligt achter ons. Het paste bij een tijd waarin veel mensen jong
stierven en ook bij een cultuur waarin deze wereld en dit leven niet als het ware leven werden
gezien. Het echte leven lag vooral in de toekomst, als Gods nieuwe wereld was aangebroken.
In onze cultuur gaat het om het genieten van alles van dit leven. Pluk de dag, is het motto van onze
cultuur, of ook in het latijn: Carpe diem. Dat past beter boven hedendaagse begraafplaatsen. Je gaat
een keer dood, dus je moet er nu uit halen wat er in zit. De confrontatie met de dood laat ons vooral
beseffen dat we wel moeten genieten van het leven. Ook jij kan zomaar komen te sterven. Dus
geniet van het leven.
Je kan zeggen dat de slinger nu helemaal naar de andere kant is doorgeslagen. Eerst was de dood
voorbereiding op het sterven, nu wordt de dood weggestopt en wie bereidt zich nog voor op de
dood? Ik denk dat het goed is om ons meer bezig te houden met de dood. Al heb ik ook mijn vragen
bij het vroegere memento mori. Vaak werd negatief over dit leven gesproken en werd ons bestaan
hier slechts een voorportaal naar het echte leven. Terwijl God deze wereld heeft gemaakt.
Maar het is goed om meer met de dood bezig te zijn. Maarten Luther schreef er een prachtige preek
over. Luther drukt in zijn preek de mensen op het hart om tijdens het leven aan de dood te denken.
Het is goed om je te realiseren dat er een duidelijk perspectief is op een leven na de dood. Als je
weet waar je heen gaat na je sterven kan je makkelijker praten over het sterven. De troost van het leven door de dood heen zorgt dat er gesprek over de dood mogelijk is.
De andere kant is misschien net zo interessant. Luther zegt namelijk ook dat je in het uur van het
sterven juist niet over de dood moet nadenken. Dan moet je je richten op het leven, zodat je
getroost kan sterven. Bij leven nadenken over de dood, zodat je bij je sterven kan nadenken over het
toekomstige leven. Dat is een typisch geval van omdenken van de grote reformator. Denk bij het
leven aan de dood en bij de dood aan het leven.
